30 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2020
Συμμετοχή στο online Συνεδρίο Παθολογία Τραχήλου & Κολποσκόπηση
Επίδραση συμπληρωμάτων διατροφής στη φυσική ιστορία της HPV λοίμωξης.
Η σύνθεση του REACT®.
Στα πλαίσια του συνεδρίου Κολποσκόπησης και Παθολογίας Τραχήλου που διενεργήθηκε διαδικτυακά στις 30 Οκτωβρίου με 1 Νοεμβρίου 2020 στα Ιωάννινα και διοργανώθηκε από την Ελληνική Ομάδα Μελετών Παθολογίας Τραχήλου (HECPA) σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Παθολογίας Τραχήλου και Κολποσκόπησης, δόθηκε διάλεξη σχετικά με την επίδραση συμπληρωμάτων διατροφής και συγκεκριμένα των συστατικών που περιλαμβάνονται στο σκεύασμα REACT® της εταιρείας EVERCARE®.
Η διάλεξη επικεντρώθηκε στην ανάλυση της συνεισφοράς των επιμέρους συστατικών του REACT® στην πορεία της HPV λοίμωξης. Τα συστατικά αυτά είναι τα εξής:
Φυλλικό οξύ
Β – Καροτένιο
Βιταμίνη D3
Βιταμίνη Ε
Βιταμίνες Β1, Β5, Β6, Β12
L-γλουταθιόνη
Co Q10
Superoxide dismutase
Marigold extra
Red algae Powder
Fucoidan seaweed
Active8
Αρχικά τέθηκε το πλαίσιο ορθής σύστασης προς χρήση του REACT®. Δεδομένης, λοιπόν, της όλο και πιο ευρείας εφαρμογής του HPV testing, δηλαδή της ανίχνευσης των υψηλού κινδύνου τύπων του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papillomavirus – HPV) για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, είναι αναμενόμενο ότι το θετικό τεστ για HPV θα απασχολεί όλο και περισσότερες γυναίκες. Αυτές ακριβώς οι γυναίκες, ανεξάρτητα από τη θεραπεία που θα ακολουθήσουν, εάν χρειάζεται, στην περίπτωση που η HPV λοίμωξη έχει προκαλέσει αλλοιώσεις στον τράχηλο, βρίσκονται εντός πλαισίου σύστασης για χρήση REACT®.
Υπάρχουν πολλαπλά βιβλιογραφικά δεδομένα σχετικά με τη συνεισφορά συγκεκριμένων στοιχείων της διατροφής στην πορεία της HPV λοίμωξης.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2004 στο περιοδικό Cancer Research, κατά την οποία εξετάστηκε η πορεία της HPV λοίμωξης σε γυναίκες που ήταν HPV θετικές, διαπιστώθηκε ότι η πιθανότητα αυτές οι γυναίκες να αρνητικοποιηθούν σε διάστημα 3 ετών ήταν 2,5 φορές μεγαλύτερη εάν τα επίπεδα φυλλικού οξέος στο πλάσμα τους ήταν αυξημένα (Piyathilake et al. 2004).
Ακόμη σε άλλη μελέτη του 2001 διαπιστώθηκε ότι HPV θετικές γυναίκες με θετικό τεστ Παπανικολάου που είχαν ικανοποιητικά επίπεδα βιταμίνης B12 είχαν 50-70% μικρότερες πιθανότητες για εμφάνιση υψηλόβαθμης δυσπλασίας του τραχήλου της μήτρας εάν το φυλλικό ήταν ελαττωμένο ή αυξημένο αντίστοιχα (Weinstein et al. 2001).
Επίσης, σε νεότερη μελέτη του 2016 διαπιστώθηκε ότι γυναίκες HPV+ με χαμηλά επίπεδα φυλλικού είχαν 16 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για δυσπλασία τραχήλου σε σχέση με γυναίκες HPV αρνητικές με φυσιολογικά επίπεδα φυλλικού (Zhao et al. 2016).
Ακόμη, σε πρόσφατη (2017) πειραματική μελέτη σε καλλιέργειες κυττάρων, που ομοιάζουν προς κύτταρα τραχήλου μήτρας που έχουν εμμένουσα λοίμωξη από HPV, βρέθηκε ότι η έλλειψη φυλλικού προκαλεί αποσυμπύκνωση της χρωματίνης στον πυρήνα του κυττάρου και αύξηση των περιοχών σπασίματος της διπλής έλικας του DNA, ενώ η αναπλήρωσή του τα επαναφέρει (Bach et al. 2017).
Με βάση τα παραπάνω φαίνεται ότι το φυλλικό οξύ και η βιταμίνη Β12, που περιλαμβάνονται στο REACT® επιδρούν βοηθητικά στην πορεία της HPV λοίμωξης.
Το 2005 δημοσιεύθηκε στο International Journal of Cancer, μελέτη που έδειξε μετά από ανασκόπηση της μέχρι τότε διεθνούς βιβλιογραφίας ότι η δράση ορισμένων στοιχείων της διατροφής, όπως: β-καροτένιο, λυκοπένιο, ξανθίνες, βιταμίνη C, E, φυλλικό, Β12 και ρετινόλη, είναι δυνατό να έχουν προστατευτική δράση ενάντια στην τραχηλική δυσπλασία ή στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (Garcia-Closas et al. 2005). Τα α- και β-καροτένιο, οι βιταμίνες C και Ε, επιπλέον, βρέθηκε, σε άλλη μελέτη τύπου ασθενών – μαρτύρων, που συνέκρινε 458 γυναίκες με καρκίνο στον τράχηλο με 742 γυναίκες χωρίς νόσο, ότι όσο μεγαλύτερα επίπεδα είχαν στον ορό τόσο μικρότερη ήταν η πιθανότητα για καρκίνο στον τράχηλο (Guo et al. 2015).
Επίσης, μελέτη από την Κορέα τύπου ασθενών-μαρτύρων στην οποία συγκρίθηκαν 764 περιπτώσεις γυναικών με τραχηλική δυσπλασία ή καρκίνο στον τράχηλο με 729 γυναίκες χωρίς παθολογία τραχήλου, έδειξε ότι οι γυναίκες της πρώτης ομάδας ήταν στατιστικά σημαντικά πιο πιθανό να έχουν διατροφή με αυξημένο διαιτητικό φλεγμονώδη δείκτη (Sreeja et al. 2019). Ο δείκτης αυτός είναι τόσο μεγαλύτερος όσο δυσμενέστερη επίδραση έχουν τα στοιχεία της διατροφής σε συγκεκριμένους δείκτες φλεγμονής όπως η CRP, οι ιντερλευκίνες και ο TNF-a, πράγμα που συμβαίνει όταν η διατροφή περιλαμβάνει κυρίως κρέας, τηγανητά, γαλακτοκομικά με υψηλά λιπαρά, επεξεργασμένα δημητριακά, κτλ. Αντίστοιχα, ο δείκτης είναι ελαττωμένος όταν η διατροφή περιλαμβάνει πράσινα λαχανικά, φρούτα, ελαιόλαδο, δημητριακά ολικής άλεσης κτλ.
Εκτός, βέβαια από τη διατροφή φάνηκε σε άλλη μελέτη ότι έχουν σημασία και τα συμπληρώματα διατροφής και συγκεκριμένα οι πολυβιταμίνες, η βιταμίνη Α, C και Ε που συσχετίστηκαν με μικρότερο κίνδυνο για εμφάνιση δυσπλασίας του τραχήλου της μήτρας σε HPV θετικές γυναίκες (Hwang, Kim, and Lee 2010).
Τέλος, εκτός από τις βιταμίνες παίζουν σημαντικό ρόλο τα αντιοξειδωτικά στοιχεία, που επίσης περιλαμβάνονται στο REACT®. Μία μικρή αλλά τυχαιοποιημένη μελέτη του 2012 συνέκρινε την αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής αντιμετώπισης των κονδυλωμάτων σε γυναίκες που λάμβαναν παράλληλα με τη θεραπεία συμπληρώματα διατροφής και συγκεκριμένα CoQ10, βιταμίνη E, σελήνιο και μεθειονίνη, συγκριτικά με γυναίκες που λάμβαναν εικονικά συμπληρώματα (placebo). Φάνηκε ότι η θεραπεία ήταν σημαντικά πιο αποτελεσματική στην πρώτη ομάδα.
Συμπερασματικά, λοιπόν, θεωρήθηκε ότι υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν ότι:
Η δίαιτα πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά στοιχεία
Η χορήγηση βιταμινών και αντιοξειδωτικών στοιχείων (REACT®)
μπορούν να βοηθήσουν στην αποδρομή μιας HPV λοίμωξης
Κίμων Χατζησταματίου MD PhD
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής ΑΠΘ
Ακαδημαϊκός Υπότροφος Α’ Μαιευτικής – Γυναικολογικής Κλινικής ΑΠΘ
Βιβλιογραφία
Bach, M., C. Savini, M. Krufczik, C. Cremer, F. Rosl, and M. Hausmann. 2017. "Super-Resolution Localization Microscopy of gamma-H2AX and Heterochromatin after Folate Deficiency." Int J Mol Sci 18 (8). doi: 10.3390/ijms18081726.
Garcia-Closas, R., X. Castellsague, X. Bosch, and C. A. Gonzalez. 2005. "The role of diet and nutrition in cervical carcinogenesis: a review of recent evidence." Int J Cancer 117 (4):629-37. doi: 10.1002/ijc.21193.
Guo, L., H. Zhu, C. Lin, J. Che, X. Tian, S. Han, H. Zhao, Y. Zhu, and D. Mao. 2015. "Associations between antioxidant vitamins and the risk of invasive cervical cancer in Chinese women: A case-control study." Sci Rep 5:13607. doi: 10.1038/srep13607.
Hwang, J. H., M. K. Kim, and J. K. Lee. 2010. "Dietary supplements reduce the risk of cervical intraepithelial neoplasia." Int J Gynecol Cancer 20 (3):398-403. doi: 10.1111/IGC.0b013e3181d02ff2.
Piyathilake, C. J., O. L. Henao, M. Macaluso, P. E. Cornwell, S . Meleth, D. C. Heimburger, and E. E. Partridge. 2004. "Folate is associated with the natural history of high-risk human papillomaviruses." Cancer Res 64 (23):8788-93. doi: 10.1158/0008-5472.CAN-04-2402.
Sreeja, S. R., H. Y. Lee, M. Kwon, N. Shivappa, J. R. Hebert, and M. K. Kim. 2019. "Dietary Inflammatory Index and Its Relationship with Cervical Carcinogenesis Risk in Korean Women: A Case-Control Study." Cancers (Basel) 11 (8). doi: 10.3390/cancers11081108.
Weinstein, S. J., R. G. Ziegler, E. A. Frongillo, Jr., N. Colman, H. E. Sauberlich, L. A. Brinton, R. F. Hamman, R. S. Levine, K. Mallin, P. D. Stolley, and C. A. Bisogni. 2001. "Low serum and red blood cell folate are moderately, but nonsignificantly associated with increased risk of invasive cervical cancer in U.S. women." J Nutr 131 (7):2040-8. doi: 10.1093/jn/131.7.2040.
Zhao, W., M. Hao, Y. Wang, N. Feng, Z. Wang, W. Wang, J. Wang, and L. Ding. 2016. "Association between folate status and cervical intraepithelial neoplasia." Eur J Clin Nutr 70 (7):837-42. doi: 10.1038/ejcn.2016.35.
Η σύνθεση του REACT®.
Στα πλαίσια του συνεδρίου Κολποσκόπησης και Παθολογίας Τραχήλου που διενεργήθηκε διαδικτυακά στις 30 Οκτωβρίου με 1 Νοεμβρίου 2020 στα Ιωάννινα και διοργανώθηκε από την Ελληνική Ομάδα Μελετών Παθολογίας Τραχήλου (HECPA) σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Παθολογίας Τραχήλου και Κολποσκόπησης, δόθηκε διάλεξη σχετικά με την επίδραση συμπληρωμάτων διατροφής και συγκεκριμένα των συστατικών που περιλαμβάνονται στο σκεύασμα REACT® της εταιρείας EVERCARE®.
Η διάλεξη επικεντρώθηκε στην ανάλυση της συνεισφοράς των επιμέρους συστατικών του REACT® στην πορεία της HPV λοίμωξης. Τα συστατικά αυτά είναι τα εξής:
Φυλλικό οξύ
Β – Καροτένιο
Βιταμίνη D3
Βιταμίνη Ε
Βιταμίνες Β1, Β5, Β6, Β12
L-γλουταθιόνη
Co Q10
Superoxide dismutase
Marigold extra
Red algae Powder
Fucoidan seaweed
Active8
Αρχικά τέθηκε το πλαίσιο ορθής σύστασης προς χρήση του REACT®. Δεδομένης, λοιπόν, της όλο και πιο ευρείας εφαρμογής του HPV testing, δηλαδή της ανίχνευσης των υψηλού κινδύνου τύπων του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papillomavirus – HPV) για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, είναι αναμενόμενο ότι το θετικό τεστ για HPV θα απασχολεί όλο και περισσότερες γυναίκες. Αυτές ακριβώς οι γυναίκες, ανεξάρτητα από τη θεραπεία που θα ακολουθήσουν, εάν χρειάζεται, στην περίπτωση που η HPV λοίμωξη έχει προκαλέσει αλλοιώσεις στον τράχηλο, βρίσκονται εντός πλαισίου σύστασης για χρήση REACT®.
Υπάρχουν πολλαπλά βιβλιογραφικά δεδομένα σχετικά με τη συνεισφορά συγκεκριμένων στοιχείων της διατροφής στην πορεία της HPV λοίμωξης.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2004 στο περιοδικό Cancer Research, κατά την οποία εξετάστηκε η πορεία της HPV λοίμωξης σε γυναίκες που ήταν HPV θετικές, διαπιστώθηκε ότι η πιθανότητα αυτές οι γυναίκες να αρνητικοποιηθούν σε διάστημα 3 ετών ήταν 2,5 φορές μεγαλύτερη εάν τα επίπεδα φυλλικού οξέος στο πλάσμα τους ήταν αυξημένα (Piyathilake et al. 2004).
Ακόμη σε άλλη μελέτη του 2001 διαπιστώθηκε ότι HPV θετικές γυναίκες με θετικό τεστ Παπανικολάου που είχαν ικανοποιητικά επίπεδα βιταμίνης B12 είχαν 50-70% μικρότερες πιθανότητες για εμφάνιση υψηλόβαθμης δυσπλασίας του τραχήλου της μήτρας εάν το φυλλικό ήταν ελαττωμένο ή αυξημένο αντίστοιχα (Weinstein et al. 2001).
Επίσης, σε νεότερη μελέτη του 2016 διαπιστώθηκε ότι γυναίκες HPV+ με χαμηλά επίπεδα φυλλικού είχαν 16 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για δυσπλασία τραχήλου σε σχέση με γυναίκες HPV αρνητικές με φυσιολογικά επίπεδα φυλλικού (Zhao et al. 2016).
Ακόμη, σε πρόσφατη (2017) πειραματική μελέτη σε καλλιέργειες κυττάρων, που ομοιάζουν προς κύτταρα τραχήλου μήτρας που έχουν εμμένουσα λοίμωξη από HPV, βρέθηκε ότι η έλλειψη φυλλικού προκαλεί αποσυμπύκνωση της χρωματίνης στον πυρήνα του κυττάρου και αύξηση των περιοχών σπασίματος της διπλής έλικας του DNA, ενώ η αναπλήρωσή του τα επαναφέρει (Bach et al. 2017).
Με βάση τα παραπάνω φαίνεται ότι το φυλλικό οξύ και η βιταμίνη Β12, που περιλαμβάνονται στο REACT® επιδρούν βοηθητικά στην πορεία της HPV λοίμωξης.
Το 2005 δημοσιεύθηκε στο International Journal of Cancer, μελέτη που έδειξε μετά από ανασκόπηση της μέχρι τότε διεθνούς βιβλιογραφίας ότι η δράση ορισμένων στοιχείων της διατροφής, όπως: β-καροτένιο, λυκοπένιο, ξανθίνες, βιταμίνη C, E, φυλλικό, Β12 και ρετινόλη, είναι δυνατό να έχουν προστατευτική δράση ενάντια στην τραχηλική δυσπλασία ή στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (Garcia-Closas et al. 2005). Τα α- και β-καροτένιο, οι βιταμίνες C και Ε, επιπλέον, βρέθηκε, σε άλλη μελέτη τύπου ασθενών – μαρτύρων, που συνέκρινε 458 γυναίκες με καρκίνο στον τράχηλο με 742 γυναίκες χωρίς νόσο, ότι όσο μεγαλύτερα επίπεδα είχαν στον ορό τόσο μικρότερη ήταν η πιθανότητα για καρκίνο στον τράχηλο (Guo et al. 2015).
Επίσης, μελέτη από την Κορέα τύπου ασθενών-μαρτύρων στην οποία συγκρίθηκαν 764 περιπτώσεις γυναικών με τραχηλική δυσπλασία ή καρκίνο στον τράχηλο με 729 γυναίκες χωρίς παθολογία τραχήλου, έδειξε ότι οι γυναίκες της πρώτης ομάδας ήταν στατιστικά σημαντικά πιο πιθανό να έχουν διατροφή με αυξημένο διαιτητικό φλεγμονώδη δείκτη (Sreeja et al. 2019). Ο δείκτης αυτός είναι τόσο μεγαλύτερος όσο δυσμενέστερη επίδραση έχουν τα στοιχεία της διατροφής σε συγκεκριμένους δείκτες φλεγμονής όπως η CRP, οι ιντερλευκίνες και ο TNF-a, πράγμα που συμβαίνει όταν η διατροφή περιλαμβάνει κυρίως κρέας, τηγανητά, γαλακτοκομικά με υψηλά λιπαρά, επεξεργασμένα δημητριακά, κτλ. Αντίστοιχα, ο δείκτης είναι ελαττωμένος όταν η διατροφή περιλαμβάνει πράσινα λαχανικά, φρούτα, ελαιόλαδο, δημητριακά ολικής άλεσης κτλ.
Εκτός, βέβαια από τη διατροφή φάνηκε σε άλλη μελέτη ότι έχουν σημασία και τα συμπληρώματα διατροφής και συγκεκριμένα οι πολυβιταμίνες, η βιταμίνη Α, C και Ε που συσχετίστηκαν με μικρότερο κίνδυνο για εμφάνιση δυσπλασίας του τραχήλου της μήτρας σε HPV θετικές γυναίκες (Hwang, Kim, and Lee 2010).
Τέλος, εκτός από τις βιταμίνες παίζουν σημαντικό ρόλο τα αντιοξειδωτικά στοιχεία, που επίσης περιλαμβάνονται στο REACT®. Μία μικρή αλλά τυχαιοποιημένη μελέτη του 2012 συνέκρινε την αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής αντιμετώπισης των κονδυλωμάτων σε γυναίκες που λάμβαναν παράλληλα με τη θεραπεία συμπληρώματα διατροφής και συγκεκριμένα CoQ10, βιταμίνη E, σελήνιο και μεθειονίνη, συγκριτικά με γυναίκες που λάμβαναν εικονικά συμπληρώματα (placebo). Φάνηκε ότι η θεραπεία ήταν σημαντικά πιο αποτελεσματική στην πρώτη ομάδα.
Συμπερασματικά, λοιπόν, θεωρήθηκε ότι υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν ότι:
Η δίαιτα πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά στοιχεία
Η χορήγηση βιταμινών και αντιοξειδωτικών στοιχείων (REACT®)
μπορούν να βοηθήσουν στην αποδρομή μιας HPV λοίμωξης
Κίμων Χατζησταματίου MD PhD
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής ΑΠΘ
Ακαδημαϊκός Υπότροφος Α’ Μαιευτικής – Γυναικολογικής Κλινικής ΑΠΘ
Βιβλιογραφία
Bach, M., C. Savini, M. Krufczik, C. Cremer, F. Rosl, and M. Hausmann. 2017. "Super-Resolution Localization Microscopy of gamma-H2AX and Heterochromatin after Folate Deficiency." Int J Mol Sci 18 (8). doi: 10.3390/ijms18081726.
Garcia-Closas, R., X. Castellsague, X. Bosch, and C. A. Gonzalez. 2005. "The role of diet and nutrition in cervical carcinogenesis: a review of recent evidence." Int J Cancer 117 (4):629-37. doi: 10.1002/ijc.21193.
Guo, L., H. Zhu, C. Lin, J. Che, X. Tian, S. Han, H. Zhao, Y. Zhu, and D. Mao. 2015. "Associations between antioxidant vitamins and the risk of invasive cervical cancer in Chinese women: A case-control study." Sci Rep 5:13607. doi: 10.1038/srep13607.
Hwang, J. H., M. K. Kim, and J. K. Lee. 2010. "Dietary supplements reduce the risk of cervical intraepithelial neoplasia." Int J Gynecol Cancer 20 (3):398-403. doi: 10.1111/IGC.0b013e3181d02ff2.
Piyathilake, C. J., O. L. Henao, M. Macaluso, P. E. Cornwell, S . Meleth, D. C. Heimburger, and E. E. Partridge. 2004. "Folate is associated with the natural history of high-risk human papillomaviruses." Cancer Res 64 (23):8788-93. doi: 10.1158/0008-5472.CAN-04-2402.
Sreeja, S. R., H. Y. Lee, M. Kwon, N. Shivappa, J. R. Hebert, and M. K. Kim. 2019. "Dietary Inflammatory Index and Its Relationship with Cervical Carcinogenesis Risk in Korean Women: A Case-Control Study." Cancers (Basel) 11 (8). doi: 10.3390/cancers11081108.
Weinstein, S. J., R. G. Ziegler, E. A. Frongillo, Jr., N. Colman, H. E. Sauberlich, L. A. Brinton, R. F. Hamman, R. S. Levine, K. Mallin, P. D. Stolley, and C. A. Bisogni. 2001. "Low serum and red blood cell folate are moderately, but nonsignificantly associated with increased risk of invasive cervical cancer in U.S. women." J Nutr 131 (7):2040-8. doi: 10.1093/jn/131.7.2040.
Zhao, W., M. Hao, Y. Wang, N. Feng, Z. Wang, W. Wang, J. Wang, and L. Ding. 2016. "Association between folate status and cervical intraepithelial neoplasia." Eur J Clin Nutr 70 (7):837-42. doi: 10.1038/ejcn.2016.35.